Robert Ludlum & Gayle Lynds – „Opcja paryska”

 

Wydawnictwo: AMBER

Warszawa 2003

Tytuł oryginału: The Paris Option

Przekład: Jan Kraśko

Cykl: Tajne archiwa (tom 3)

 

Czy zastanawialiście się kiedykolwiek co by było, gdyby nagle z niewiadomych przyczyn nasz system elektroniczny przestał działać? Nie byłoby światła, nie działałyby komputery i telefony, ludzie masowo ginęliby w wypadkach drogowych i lotniczych, bylibyśmy zupełnie odcięci od świata i nikt nie mógłby nam pomóc. Straszne, prawda? Mnie na samą myśl o takiej ewentualności ciarki przechodzą po plecach. Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, lecz jeśli głębiej się nad tym zastanowić, to jest ona całkiem realna, zwłaszcza, jeśli urządzenie wysokiej generacji, nad którym wciąż pracują naukowcy na całym świecie, dostanie się w niepowołane ręce. Takimi niepowołanymi rękami, będą z pewnością ręce terrorystów.

Pozwólcie, że teraz odwołam się do teorii naukowych. Otóż wspomniane powyżej urządzenie wysokiej generacji to nic innego, jak tylko komputer molekularny, zwany inaczej komputerem DNA, który jest zbiorem specjalnie wyselekcjonowanych łańcuchów kwasu dezoksyrybonukleinowego. Ich kombinacja powoduje rozwiązanie wcześniej postawionego problemu. Nadzieją pokładaną w tego typu komputerach jest ich wysoki stopień równoległości, co potencjalnie powinno ułatwić rozwiązanie problemów, wymagających wielu obliczeń poprzez obliczenia równoległe. Komputer molekularny jest w stanie naśladować nawet ludzki mózg. Wynikiem tego jest procesor rozwiązujący problemy będące poza zasięgiem standardowych algorytmów, a w szczególności zadań wieloczłonowych, jak na przykład, przewidywanie katastrof naturalnych czy wybuchu epidemii chorób. Komputer taki może również sterować bronią masowego rażenia, dlatego tak bardzo ważne jest, aby nie trafił w ręce terrorystów. Tylko jak odróżnić terrorystę od człowieka o dobrych zamiarach? A co, jeśli ufamy nie tej osobie, której powinniśmy?

A teraz przejdźmy do powieści. Opcja paryska to jedna z tych książek, które łączą w sobie prawdę z fikcją. Wybaczcie, że swoją recenzję cyklu: Z tajnych archiwów Roberta Ludluma rozpoczynam od części trzeciej. Według mnie ta kwestia nie ma istotnego znaczenia, gdyż poszczególne części serii nie są powiązane ze sobą poprzez kluczowy wątek. Każda z nich dotyczy innego problemu, zaś tylko główni bohaterowie pozostają niezmienni. Powieść rozpoczyna się niezwykle dramatycznie, gdyż w Paryżu w Instytucie Pasteura dochodzi do potężnej eksplozji, w wyniku której są zabici i ranni. W Instytucie tym swoje prace nad komputerem molekularnym prowadzi wybitny naukowiec, doktor Émile Chambord. Wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że naukowiec zginął podczas eksplozji. Ale czy na pewno?

W tym samym czasie na wyspie San Diego na Oceanie Indyjskim dochodzi do poważnej awarii systemów elektronicznych i informatycznych. Za niedługi czas okazuje się, że wspólnie z doktorem Chambord nad komputerem molekularnym pracował amerykański specjalista komputerowy, doktor Martin Zellerbach. Okazuje się, że informatyk przeżył, ale ma dość poważne obrażenia głowy i jest w stanie śpiączki. Martin Zellerbach cierpi na zespół Aspergera, czyli rzadkie zaburzenie rozwoju podobne do autyzmu. Niemniej fakt ten nie przeszkodził mu stać się geniuszem komputerowym. Chociaż dochodzenie w sprawie eksplozji w Instytucie Pasteura prowadzi francuska policja, to jednak Stany Zjednoczone nie pozostają bierne, zwłaszcza że ucierpiał w niej ich człowiek. W związku z tym do Paryża natychmiast wylatuje Jon Smith, który jest nie tylko bliskim przyjacielem Martina, ale przede wszystkim jest lekarzem pracującym w Amerykańskim Wojskowym Instytucie Chorób Zakaźnych. Ponieważ jest to placówka wojskowa, Jon jest również żołnierzem posiadającym stopień pułkownika. Jego specjalizacja to mikrobiologia.

Kiedy pułkownik Jon Smith dociera do Paryża, niemalże natychmiast zaczynają dziać się dziwne rzeczy. W szpitalu ktoś usiłuje zabić Martina, ginie też asystent doktora Chamborda, znikają notatki dotyczące konstrukcji komputera, a dodatkowo porwana zostaje córka Chamborda, Teresa. Niektóre z tych wydarzeń dzieją się na oczach Jona, ale on nie jest w stanie nic zrobić, ponieważ jest w tym wszystkim sam. Oficjalnie Smith jest pracownikiem Amerykańskiego Wojskowego Instytutu Chorób Zakaźnych, jednak pracuje też jako tajny agent dla organizacji o nazwie „Jedynka”. Ale o tym wie tylko on i jego przełożeni.

Po jakimś czasie do Smitha dołącza Randi Russel, która jest agentką CIA, a zarazem siostrą nieżyjącej już narzeczonej Jona. Wraz z nimi sprawę bada także Peter Howell, który jest agentem MI-6 (z ang. Millitary Intelligence Section 6), czyli tajnej brytyjskiej służby wywiadowczej. Na swoim koncie Howell ma przede wszystkim pobyt w Iraku. Odnalezienie sprawców podłożenia bomby w Instytucie Pasteura wiąże się z ogromnym niebezpieczeństwem. Dodatkowo sprawę komplikuje śpiączka Zellerbacha. Agenci są przekonani, że Martin wie na ten temat znacznie więcej i gdyby tylko odzyskał przytomność, na pewno by ich uświadomił. Ale mimo to udaje im się wpaść na trop siatki terrorystycznej, której mózgiem jest terrorysta rodem z Afryki zwany Mauritanią. Najgorsze jednak jest w tym wszystkim to, że komputer molekularny wcale nie został zniszczony podczas wybuchu. Ktoś skutecznie zadbał o to, aby wynieść go z laboratorium jeszcze przed eksplozją. Teraz dla agentów rozpoczyna się walka z czasem, gdyż nie wiadomo gdzie jest komputer i do jakich celów ma służyć. Jedno jest pewne. Ktoś chce zawładnąć światem, a przede wszystkim zmieść z powierzchni ziemi Amerykę. Pytanie tylko, czy są to terroryści, czy może czołowi dowódcy NATO? I jaką rolę w tym wszystkim odgrywa polityka?

Przyznam, że książkę przeczytałam z zainteresowaniem. Może to wydawać się dziwne, bo tematyka jak najbardziej męska, ale mnie to w niczym nie przeszkadzało. Jeśli chodzi o literaturę, to moje horyzonty czytelnicze są dość szerokie. Poza tym w ten sposób urozmaicam też swojego bloga i nie zamykam się w kręgu tylko tych gatunków, które preferuję. W dodatku, żeby coś komuś polecić, bądź nie, to należy to najpierw przeczytać. Postanowiłam sobie też, że napiszę Wam o każdej książce, którą przeczytam, bez względu na to czy będzie to ocena pochlebna, czy nie.

W Opcji paryskiej podobał mi się przede wszystkim przebieg akcji, która rozgrywa się w kilku miejscach. Ogromną sympatię poczułam do Jona Smitha, który dla mnie okazał się facetem z żelaza. Taki amerykański hero. Normalny człowiek z tyloma obrażeniami ciała, co on, nie byłby w stanie podnieść się z ziemi, a może nawet umarłby na ich skutek. Ale nie pułkownik Jon Smith. W tym momencie przyszedł mi na myśl pewien niezniszczalny i wyjątkowo uzdolniony eks-agent służb specjalnych. Mam tutaj na myśli Mcgywera, którego przygody mogliśmy śledzić w telewizji na przełomie lat 80. i 90. XX wieku. Jedyną różnicą pomiędzy tymi dwoma panami jest to, że Mcgywer nigdy nie używał broni, natomiast Jon Smith strzela na całego. Jednak nie mogę zgodzić się ze stwierdzeniem, jakoby Opcja paryska była thrillerem. Według mnie jest to bardzo dobra powieść sensacyjna, trzymająca w napięciu aż do samego końca. Zresztą Robert Ludlum generalnie określany jest mistrzem powieści sensacyjnych.

Duży plus dla autora za to, że nie skupił się jedynie na mężczyznach, ale pokazał też, że kobieta również potrafi być twarda i walczyć na równi z mężczyznami. Być może jest to zasługa Gayle Lynds, która jest współautorką tej powieści. Podsumowując, mogę jedynie zachęcić do tej książki wszystkich tych, którzy uwielbiają szybką akcję, niebezpieczeństwo, ryzyko oraz sporą dawkę strzelaniny.